نقش اثرات الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر در نوسان پذیری دماهای بیشینه ایران

Authors

Abstract:

الگوی پیوند­از­دور دریای شمال-خزر به­عنوان یکی از الگوهای پیوند­از­دور جوی تأثیر­گذار تراز 500 هکتوپاسکال، نقش مهمی در تغیرپذیری منطقه­ای دمایی و هیدرواقلیم شرق مدیترانه دارد. در پژوهش حاضر به­بررسی ارتباط بین الگوی پیوندازدور دریای شمال-خزر با نوسانات دماهای بیشینه­ ایران در یک دوره بلند­مدت 60 ساله (۱۹۵0-۲۰۱۰) پرداخته شده است. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون به­عنوان روش اصلی مورد استفاده در این پژوهش مبیّن وجود رابطه معنی­دار و معکوس بین دمای بیشینه اکثر ایستگاه­های منتخب با الگوی پیوندازدور دریای شمال-خزر است. این امر حاکی از کاهش دما در فاز مثبت الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر و افزایش دما در فاز منفی می­باشد. از نظر زمانی، ضرایب همبستگی مورد محاسبه نشان از ارتباط معکوس و معنی­دار­تری بین دمای ایستگاه­ها و الگوی دریای شمال-خزر در ماه­های ژانویه، فوریه، مارس و تقریباٌ ارتباط مستقیم اکثر ایستگاه­ها در ماه آگوست است. در بازه­ زمانی ماهانه بیش­ترین میزان همبستگی ماهانه در بین ایستگاه ها با 342/0- در ماه ژانویه مورد محاسبه قرار گرفت. بررسی ضرایب همبستگی فصلی نیز بیانگر ضریب همبستگی معنی­دار دماهای بیشینه زمستان به میزان 212/0- دارد. به لحاظ دوره­ای، نتایج بیانگر ارتباط قوی دوره­ سرد در اکثر ایستگاه­ها با الگوی مورد مطالعه می­باشد. تحلیل آرایش الگوهای جوّی تراز 500 هکتوپاسکال در فازهای منفی و مثبت نشان می­دهد که در فاز مثبت، اسقرار ناوه­ای عمیق بر روی دریای­خزر، عراق، ترکیه و ایران و هم­چنین قرارگیری ایران در بخش شرقی محور ناوه­ و از طرفی اسقرار پشته­ای بر روی دریای شمال و اروپا باعث انتقال دماهای سرد شمال اروپا و جنب قطبی به سمت ایران می­شود. اما در فاز منفی قرارگیری ایران در زیر محور پشته­ مستقر بر روی ایران منجر به ایجاد جوّی پایدار با وزش ضعیف مداری و دماهای گرم شده است. بنابراین با وزش هوای گرم­ و خشک آفریقا، عربستان و عرض­های پایین، دمای ایران بالاتر می­رود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل اثرات الگوی پیوند از دور دریای شمال- خزر (ncp) بر نوسانات دمایی ایران

در میان عناصر اقلیمی، دما می تواند عناصر دیگر مانند بارش، باد، نم نسبی و.... را تحت تاٌثیر قرار دهد. اما در نهایت، ماهیت و کلیت همه ی این عناصر متاٌثر از یک سری عوامل دیگر است که می تواند تحت تاٌثیر دگرگونی ها و افت و خیزهای عناصر و عوامل آب و هوایی مناطق بسیار دورتر از منطقه مورد نظر از جمله شاخص های گردش جوی قرار بگیرد. پژوهش حاضر جهت آشکارسازی تاٌثیر شاخص الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر بر روی...

15 صفحه اول

بررسی اثر الگوی پیوند از دور دریای شمال - خزر بر نوسانات بارش های پاییزی مناطق غرب و شمال غرب ایران

در این پژوهش رابطه بین بارش­های پاییزی ایستگاه­های منطقه غرب و شمال­غرب کشور با الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر در یک دوره آماری 29 ساله (2005-1977) مورد محاسبه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی بین شاخص الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر و بارش­های پاییزی ایستگاه­های منطقه غرب و شمال­غرب کشور نشان داد که فاز مثبت الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر با دوره­های افزایش بارش و فا...

full text

تحلیل اثرات الگوی پیوند از دور دریای شمال- خزر بر نوسانات بارش مناطق شمال غرب و غرب ایران

بارش از نظر زمانی و مکانی پرنوسان ترین عنصر اقلیمی می باشد، یکی از علل اصلی نوسان پذیری این پدیده اثر الگوهای پیوند از دور جوی بوده و مطالعات انجام گرفته در سال های اخیر نقش الگوهای مذکور در نوسان پذیری بارش را پررنگ تر نموده است. الگوی مذکور یکی از جدیدترین الگوهای پیوند از دور نیمکره شمالی است که نقش آن در نوسانات زمانی- مکانی بارش ایران مطالعه نشده و بر این اساس در این پژوهش به بررسی اثرات ا...

15 صفحه اول

بررسی اثر الگوی پیوند از دور دریای شمال - خزر بر نوسانات بارش های پاییزی مناطق غرب و شمال غرب ایران

در این پژوهش رابطه بین بارش­های پاییزی ایستگاه­های منطقه غرب و شمال­غرب کشور با الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر در یک دوره آماری 29 ساله (2005-1977) مورد محاسبه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی بین شاخص الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر و بارش­های پاییزی ایستگاه­های منطقه غرب و شمال­غرب کشور نشان داد که فاز مثبت الگوی پیوند از دور دریای شمال-خزر با دوره­های افزایش بارش و فا...

full text

نوسان شمالگان و نقش آن در تغییرپذیری دماهای کمینه منطقه شمال شرق ایران

نوسان شمالگان یا ao یکی از مؤثرترین الگوهای پیوند از دور زمستانه در نیمکره شمالی است. در این پژوهش به بررسی اثر  نوسان شمالگان یا  ao بر حداقل دمای ماهانه­ی منطقه­ی شمال شرق ایران پرداخته شده است. داده­های مورد نیاز که شامل داده­های کمینه­ی دمای ماهانه 17 ایستگاه سینوپتیک منطقه­ی مورد مطالعه بود، از بخش آمار سازمان هواشناسی کشور دریافت گردید. در تحلیل داده­ها و کشف روابط، عمدتاً روش همبستگی پیرس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 56

pages  239- 255

publication date 2016-07-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023